น้ำมันเครื่องแห้งเกิดจากอะไร ดูแลอย่างไร

น้ำมันเครื่องแบบเสมือนเลือดที่หล่อเลี้ยงเครื่องยนต์ให้ทำงาน มีหน้าที่สำคัญในการลดแรงเสียดทาน หล่อลื่น ระบายความร้อน หากน้ำมันเครื่องแห้งหรือมีปริมาณไม่เพียงพอ เครื่องยนต์จะทำงานอย่างฝืดเคืองและเกิดการสึกหรออย่างรุนแรง อาจนำไปสู่ปัญหาเครื่องยนต์พัง ปัญหา ‘รถน้ำมันเครื่องแห้ง’ จึงไม่ใช่เรื่องที่ควรมองข้าม เพราะนอกจากจะส่งผลต่อสมรรถนะการทำงานของเครื่องยนต์แล้ว ยังเป็นสาเหตุค่าใช้จ่ายที่บานปลายในการซ่อมบำรุง บทความนี้จะพาไปหาคำตอบว่า น้ำมันเครื่องแห้งเกิดจากอะไร อาการเป็นแบบไหน และควรดูแลรักษาอย่างไร เพื่อให้สามารถป้องกันและรับมือกับปัญหานี้ได้อย่างทันท่วงที ช่วยยืดอายุการใช้งานของรถให้ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสูงสุด

น้ำมันเครื่องแห้งคืออะไร 

รถน้ำมันเครื่องแห้ง หมายถึง สภาพอาการที่ระดับน้ำมันเครื่องในเครื่องยนต์ต่ำมาก ไม่เพียงพอสำหรับระบายความร้อนในเครื่องยนต์และหล่อลื่นให้เครื่องยนต์ทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ เมื่อไม่มีน้ำมันเครื่องหล่อลื่น ชิ้นส่วนภายในเครื่องยนต์จะเสียดสีกันโดยตรง ทำให้สึกหรอเร็ว ส่งผลให้เกิดเสียงดังผิดปกติระหว่างขับรถ อาจได้ยินเสียงเคาะหรือกระแทกจากลูกสูบ หรือเพลาข้อเหวี่ยง นอกจากนี้ การขาดน้ำมันเครื่องที่ช่วยระบายความร้อนจะทำให้เครื่องยนต์ร้อนจัดจนเกิดความเสียหาย หากปล่อยไว้นานจะทำให้กำลังเครื่องตกเพราะมีแรงเสียดทานภายในและความร้อนที่สูงเกินไป อาจถึงขั้นเครื่องยนต์ติดขัดหรือดับกลางทาง ต้องเปลี่ยนหรือซ่อมเครื่องใหม่ 

สัญญาณเตือนน้ำมันเครื่องแห้ง เสี่ยงรถพังแบบไม่รู้ตัว

น้ำมันเครื่องแห้ง เป็นหนึ่งในภัยเงียบของรถยนต์ เราอาจจะใช้งานรถได้อย่างปกติในชีวิตประจำวัน โดยไม่รู้เลยว่าภายในเครื่องยนต์กำลังขาดการหล่อลื่นและขาดการระบายความร้อน สามารถสังเกตอาการที่เป็นสัญญาณเตือนของรถน้ำมันเครื่องแห้งได้ ดังนี้ 

1. รถเร่งความเร็วได้ไม่เต็มที่

หากน้ำมันเครื่องมีปริมาณน้อยเกินไป ประสิทธิภาพในการเผาไหม้เชื้อเพลิงจะลดลง เครื่องยนต์จะตอบสนองช้าลง เวลาเหยียบคันเร่งเพื่อเร่งแซง ขับขึ้นเขาหรือทางลาดชันจะรู้สึกได้ว่ากำลังของเครื่องยนต์ตก มีอัตราเร่งที่ช้าลง และอาจมีอาการกระตุกเป็นระยะ ๆ 

2. สีน้ำมันเครื่องเข้มกว่าปกติ

โดยทั่วไปน้ำมันเครื่องใหม่จะมีสีน้ำตาลใสหรือสีเหลืองออกทอง แต่เมื่อใช้งานไปสักระยะ สีของน้ำมันเครื่องจะค่อย ๆ เปลี่ยนเป็นสีที่เข้มขึ้น หากเห็นเป็นสีดำคล้ำหรือเหนียวข้นผิดปกติ แสดงว่าน้ำมันเครื่องเสื่อมคุณภาพ สาเหตุมาจากสิ่งสกปกรกภายในเครื่องถูกล้างมาติดกับน้ำมันเครื่องจึงทำให้เปลี่ยนเป็นสีดำ หากปล่อยไว้ เครื่องยนต์จะเต็มไปด้วยสิ่งสกปรก ไม่สามารถระบายความร้อนหรือหล่อลื่นชิ้นส่วนภายในได้อีกต่อไป เสี่ยงเครื่องยนต์สึกหรอไวกว่าปกติ

3. รถใช้น้ำมันเชื้อเพลิงมากกว่าปกติ

เมื่อน้ำมันเครื่องมีปริมาณไม่เพียงพอ เครื่องยนต์ต้องทำงานหนักขึ้นจากแรงเสียดทานและความร้อนที่สะสม รถจึงต้องใช้ปริมาณน้ำมันในปริมาณที่สิ้นเปลืองกว่าเดิมอย่างเห็นได้ชัด

4. เครื่องยนต์มีเสียงดังผิดปกติ

เมื่อปริมาณน้ำมันเครื่องที่ใช้หล่อลื่นชิ้นส่วนโลหะภายในเครื่องยนต์อยู่ในปริมาณที่ไม่เพียงพอ การเสียดสีและการกระแทกระหว่างชิ้นส่วนจะดังขึ้นกว่าปกติ อาจได้ยินเสียงเคาะจากห้องเครื่อง โดยเฉพาะเวลาสตาร์ตหรือเร่งเครื่องยนต์

5. ไฟแจ้งเตือนน้ำมันเครื่องขึ้นที่หน้าปัด

หากไฟน้ำมันเครื่องขึ้นโชว์บนหน้าปัด หมายถึงเครื่องยนต์กำลังเสี่ยงต่อการขาดการหล่อลื่นหรือระบบการหล่อลื่นของเครื่องยนต์มีปัญหา เมื่อปล่อยให้น้ำมันเครื่องแห้งอาจส่งผลให้น้ำมันรั่วซึมไปยังระบบระบายความร้อน ทำให้เครื่องยนต์เสียหาย เป็นต้น  

สาเหตุที่ทำให้น้ำมันเครื่องแห้ง เกิดจากอะไรได้บ้าง

อาการน้ำมันเครื่องแห้งเกิดจากหลายสาเหตุ ทั้งจากการสึกหรอของชิ้นส่วนภายในเครื่องยนต์ หรือแม้แต่การระเหยเมื่อเครื่องยนต์ทำงานที่อุณหภูมิสูง หากไม่หมั่นตรวจสอบ อาจเสี่ยงต่อความเสียหายร้ายแรงได้

1. การสึกหรอของเครื่องยนต์ทำให้น้ำมันเครื่องรั่วซึม

น้ำมันเครื่องแห้งเกิดจากการสึกหรอของลูกสูบ กระบอกสูบ หรือแหวนลูกสูบ เมื่อชิ้นส่วนเหล่านี้เสื่อมสมรรถนะ เช่น เกินช่องว่างระหว่างชิ้นส่วนที่กว้างขึ้น น้ำมันจะรั่วซึมผ่านเข้าไปยังห้องเผาไหม้ หรือรั่วออกนอกตัวเครื่องโดยตรง จึงทำให้ระดับน้ำมันลดลงโดยที่ผู้ขับไม่ทันสังเกต เป็นอาการที่มักพบในรถยนต์ใช้งานมานานและใช้งานหนักอย่างต่อเนื่อง 

2. น้ำมันเครื่องเสื่อมสภาพตามการใช้งาน

ซึ่งโดยปกติแล้วน้ำมันเครื่องมีอายุการใช้งานจำกัด หากไม่เปลี่ยนถ่ายตามระยะเวลาหรือระยะทางที่ผู้ผลิตกำหนด น้ำมันจะสูญเสียคุณสมบัติสำคัญ เมื่อน้ำมันเสื่อมสภาพก็จะเหนียวขึ้น ระเหยง่ายขึ้น ส่งผลให้ระดับน้ำมันลดลงจนเกิดภาวะน้ำมันเครื่องแห้ง 

3. การระเหยของน้ำมันเครื่อง

ในเครื่องยนต์ที่ใช้งานในอุณหภูมิสูง เช่น รถที่วิ่งระยะทางไกลเป็นประจำ หรือใช้งานในสภาพอากาศร้อยจัด ความร้อนเหล่านี้ทำให้น้ำมันระเหย ระดับน้ำมันจึงค่อย ๆ ลดลงและนำไปสู่การสึกหรอที่รุนแรงหากไม่ได้เติมหรือเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่องใหม่อย่างเหมาะสม 

วิธีดูแลรักษาและป้องกันปัญหาน้ำมันเครื่องแห้ง

ชื่อรูป: ตรวจสอบน้ำมันเครื่องยนต์
Image Link (Canva): https://www.canva.com/photos/MAEevg1VomA/

การดูแลสภาพเครื่องยนต์และป้องกันปัญหาน้ำมันเครื่องยนต์แห้งตั้งแต่เนิ่น ๆ จึงเป็นสิ่งสำคัญ ไม่ว่าจะเป็น การเปลี่ยนถ่ายน้ำมันเครื่องตามระยะ หรือเลือกใช้น้ำมันเครื่องที่เหมาะสมกับสภาพการใช้งาน วิธีหลักในการดูแลรักษาและป้องกันน้ำมันเครื่องแห้งเพื่อยืดอายุการใช้งานเครื่องยนต์ มีดังนี้

1. ไม่เร่งเครื่องยนต์เกินจำเป็น

การเร่งเครื่องแรง ๆ ทำให้เครื่องยนต์ทำงานหนักและเกิดความร้อนสะสมมากกว่าปกติ ส่งผลให้ระดับน้ำมันเครื่องลดลงเร็วขึ้นจากการเผาไหม้และการระเหย หากปรับพฤติกรรมการขับขี่ให้เหมาะสม เช่น ขับความเร็วที่พอดี ไม่กระชากคันเร่ง จะช่วยลดการสูญเสียน้ำมันเครื่องและป้องกันการสึกหรอของเครื่องยนต์ได้

2. ตรวจสอบระดับน้ำมันเครื่องอย่างสม่ำเสมอ

ควรหมั่นตรวจเช็กระดับน้ำมันเครื่องด้วยก้านวัดทุก 1–2 สัปดาห์ หรือก่อนออกเดินทางไกล เพื่อให้มั่นใจว่ามีปริมาณเพียงพอในการหล่อลื่นและระบายความร้อน การตรวจสอบเป็นประจำยังช่วยให้สังเกตได้หากน้ำมันลดผิดปกติ ซึ่งอาจบ่งบอกถึงการรั่วซึมหรือปัญหาในเครื่องยนต์ ช่วยให้แก้ไขได้ทันก่อนเกิดความเสียหายรุนแรง

3. เปลี่ยนไส้กรองน้ำมันเครื่องตามกำหนด

ไส้กรองน้ำมันเครื่องมีหน้าที่ดักจับสิ่งสกปรกและเศษโลหะไม่ให้ไหลเวียนไปในระบบ หากปล่อยให้ไส้กรองตันหรือเสื่อมสภาพ น้ำมันเครื่องจะเสื่อมคุณภาพเร็วกว่าปกติ และอาจทำให้แรงดันน้ำมันลดลง ส่งผลให้ระดับน้ำมันเครื่องไม่คงที่ การเปลี่ยนไส้กรองตามกำหนดจึงช่วยให้น้ำมันเครื่องสะอาด ยืดอายุการใช้งาน และลดโอกาสเกิดน้ำมันเครื่องแห้ง

4. หลีกเลี่ยงการผสมน้ำมันเครื่องต่างยี่ห้อ

แม้น้ำมันเครื่องหลายยี่ห้อจะมีมาตรฐานใกล้เคียงกัน แต่สารเติมแต่งและคุณสมบัติภายในอาจไม่เหมือนกัน หากนำมาผสมกันอาจทำให้ประสิทธิภาพในการหล่อลื่นลดลง น้ำมันเครื่องเสื่อมสภาพเร็วขึ้น และระดับน้ำมันอาจลดลงกว่าปกติ ควรเลือกใช้น้ำมันเครื่องชนิดเดียวกันตลอด เพื่อให้ระบบทำงานได้อย่างมีเสถียรภาพและลดความเสี่ยงปัญหาน้ำมันเครื่องแห้ง

วิธีตรวจสอบระดับน้ำมันเครื่องด้วยตัวเอง

ผู้ใช้รถยนต์สามารถตรวจสอบระดับน้ำมันเครื่องด้วยตนเอง ดังนี้ 

• ดับเครื่องยนต์และรอ 5–10 นาที: การตรวจสอบน้ำมันเครื่องควรทำหลังจากที่เครื่องยนต์ทำงานจนมีอุณหภูมิปกติและดับเครื่องแล้วประมาณ 5–10 นาที เพื่อให้น้ำมันเครื่องที่ไหลเวียนอยู่ไหลกลับสู่ถังพักจนหมด
• เตรียมก้านวัดน้ำมันเครื่อง: ก้านวัดจะอยู่ในห้องเครื่องมักมีหัวจับสีสด เช็ดคราบน้ำมันเก่าที่ก้านออกเพื่อให้การวัดครั้งใหม่ชัดเจน  
• เสียบก้านวัดกลับเข้าไปให้สุดและดึงออกมา: เพื่อดูระดับน้ำมันจริงในขณะนั้น 
• สังเกตระดับน้ำมัน: ระดับที่เหมาะสมควรอยู่ระหว่างขีด MIN และ MAX หากต่ำกว่าขีด MIN ต้องเติมเพิ่ม
• สังเกตสีน้ำมันเครื่อง: หากมีสีดำ เหนียว หรือมีกลิ่นไหม้ แสดงว่าน้ำมันเครื่องเสื่อมประสิทธิภาพ ควรเปลี่ยนใหม่ตามระยะ 

การหมั่นตรวจสอบยานพาหนะว่ามีอาการน้ำมันเครื่องรถยนต์แห้งหรือไม่ เป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยลดความเสียหายความรุนแรงต่อรถยนต์ หากปล่อยไว้นานอาจต้องนำรถเข้าศูนย์ซ่อมและใช้เวลาหลายวันในการซ่อมบำรุงเพื่อให้ใช้งานได้ปกติ ในระหว่างนั้น หากไม่มีรถสำรองไว้ใช้ Drive Car Rental มีบริการ เช่ารถ ไม่ว่าจะเช่ารถกรุงเทพ เช่ารถเชียงใหม่ หรือ เช่ารถภูเก็ต อีกทั้งยังรองรับการใช้งานแบบระยะสั้นและแบบ เช่ารายเดือน สะดวก คล่องตัว และช่วยให้คุณไม่พลาดการเดินทางหรือภารกิจสำคัญในชีวิตประจำวัน